
ده فرمان برای موفقیت یک صفحه توئیتر مذهبی
-
ادمین هدی
-
11 بهمن 1401
چگونه برای سازمان مذهبی خود، صفحه توئیتر موفقی داشته باشیم؟
شاید ۱۵ سال پیش که دانشجویی آمریکایی در دفتری کوچک، وبسایتی با مفهوم “جیکجیک کننده” یا همان توئیتر را به راه انداخت، خود او نیز فکر نمیکرد که روزگاری سایت او اصلی ترین ابزار برای شکل دادن به افکار عمومی جهان شود و بزرگترین رهبران جهان از مذهبی تا سیاسی و موسیقی و… از این فضا برای انتشار ایدئولوژیهای خود، ارتباط با پیروان و روابط دیپلماتیک با سایر شخصیت ها استفاده کنند. توییتر اگرچه در ایران پرکاربرترین رسانه اجتماعی نیست ولی نگاهی دقیقتر به برخی از جریانها و اتفاقات اثرگذار جامعه ایران در چند سال اخیر نشان میدهد که در بسیاری از موارد، اتفاقات، محتواها و ایدههایی که در فضای جامعه پخش شدند از فضای مجازی آغاز شده بودند و در خود فضای مجازی هم توئیتر ریشه اصلی شیوع و گسترش آنها بوده است. در همین راستا به نظر میرسد که اگر سازمانی دینی – فرهنگی به دنبال اثرگذاری روی جامعه از طریق ابزارهای مجازیست، ناگزیر از حضور کنشگرانه و موثر در توئیتر است چه اینکه بسیاری این شبکه را شبکهای نسبتاً نخبگانیتر از اینستاگرام نامیدهاند. ( فارغ از مثبت و منفی بودن زمینه فعالیت این نخبگان)
با این اوصاف، مثل بسیاری از پدیدههای رسانهای (بلوتوث و…) فضای توئیتر فارسی و کارکردهای آن، کمی متفاوت از فضای جهانی آن است و یک حضور موثر و هوشمندانه، قواعد خاص خود را میطلبد. در زیر مبتنی بر تجربیات فعالان این حوزه و برخی پژوهشها، توصیههایی را برای افراد با دغدغه مذهبی یا سازمانهای مذهبی (نظیر هیئات و مساجد و…) که قصد حضور پدقدرت و حرفهای در توئیتر را دارند، آوردهایم. طبعاً پرسوجو از فعالان این حوزه به تکمیل بیشتر این لیست هم کمک خواهد کرد:
۱. قاعدهبازی توئیتر فارسی: تنها حرکت نکنید!
بر خلاف فضای اینستاگرام که شاید برندها و صفحاتی که تماماً منحصر به فرد هستند زودتر رشد کنند، در توئیتر قاعده بازی این نیست و تعامل با سایرین در دیده شدن و رشد بیشتر اثر بسزایی دارد. این اقدامات شامل دنبال کردن، ریتوییت کردن ( یا به قول توئیتریها ریت زدن) کوت کردن و کامنت دادن میباشد.
دنبال کردن: در توئیتر به اندازه اینستاگرام پایین بودن تعداد دنبال کننده مهم نیست پس از فالو کردن نمایههای مرتبط نترسید و بدانید یک راه vvساده برای نشان دادن میل به تعامل و البته رشد فالوئرها در ابتدای کار، دنبال کردن اکانت هاست (خصوصاً اکانتهایی که قید کردهاند که فالوبک میدهند). اگر برند و سازمان شما در بیرون از فضای توئیتر شناختهشدگی ندارد، مهم است که در ابتدای ورود به این شبکه، افراد، سازمانها و نمایههای – ترجیحاً مرتبط با حوزه کاری خود را دنبال کنید.
ریتوئیت کردن: هرچند پست درمیان، سعی کنید که محتواهایی را هم از کاربران ریتوییت کنید؛ مثلاً محتواهایی که مرتبط با حوزه کاری شما هستند. خصوصاً اگر کاربری شما را منشن کردهاست و در مورد شما مطلبی نوشتهاست، آن را ریتوئیت کنید.
کوت کردن: اگر در مورد توئیتی (چه در حوزه کاری خود چه در حوزههای دیگر) نظری دارید که مناسب لحن برند شما هست، سعی کنید که آن را ریتوئیت کنید و بالای آن نیز توضیح و نظر خود را در مورد آن توئیت بنویسید.
کامنت دادن: (منشن دادن) اگر در زمینهای فکر میکنید که برند شما حرفی برای گفتن دارد، بسیار خوب است که شما هم کامنت بگذارید، با این کار هم نسبت به برند خود القای حس فروتنی کردهاید و هم به دیده شدن بیشتر خود کمک کردهاید.
۲. به مسائل روز و طوفانهای توئیتری واکنش نشان دهید:
بخش زیادی از محتواها در توئیتر واکنشها به مسائل روز آن هم از سنخ دینی یا سیاسیست! (که البته طبق این تحقیق بیشتر واکنشها هم عصبانیت و نارضایتی است!) این هوشمندی شماست که نوعی واکنش نشان دهید که هم مرتبط با حوزه کاری و فعالیت شما باشد و هم اینکه افراد شما را بیرون از موجهای روز نبینند. (یادتان باشد که از قدیمالایام منابر رسانهای برای فهم واکنش درست به مسائل روز بودهاند!)
معمولاً هم این مسائل، با هشتگهای مشخصی به اصطلاح ترند میشوند. حتی بسیاری از اوقات وقتی که موضوعی داغ در جامعه نیست، خیلی از صفحات اقدام به راهاندازی طوفان توئیتری میکنند. پس شما نیز در محتوا و واکنشتان آن هشتگ را به کار ببرید و یادتان باشد که بسیاری از نمایهها در توئیتر، پس از واکنشی درست در هنگامه بحثی داغ و ترند شده، رشد خوبی کرده اند.
۳. به شبکههای “اجتماعی” خوش آمدید، افراد را ترغیب کنید که با شما سخن بگویند!
بازخورد دادن به پستهای دیگران، فالو کردن و ریت کردن کافی نیست. کاربران و دنبالکنندگان باید احساس کنند که شما نیز در صفحه خود به آنها حق اظهارنظر میدهید! پس با امکاناتی نظیر صندوق رای توئیتر یا پرسشهایی مستقیم از کاربران، آنها را ترغیب کنید که در محتوای صفحه شما مشارکت کنند و البته حس کنند که صدایشان شنیده میشود!
۴. همیشه باشید ولی یکنواخت نباشید!
فضای مجازی شبکههای اجتماعی، پر است از محتواهایی با مضامین مختلف، در قالبهای مختلف بصری و صوتی و اسناد و… . پس به ذائقه شهروندان این فضا احترام بگذارید و در قالب محتواهای خود تنوع ایجاد کنید و صرفاً به متن بسنده نکنید و یادتان باشد که محتواهای بصری مثل عکس و ویدئو ، به خاطر هضم راحتتر توسط مغز، راحتتر فهمیده و نتیجتاً لایک میشوند و شاید اساساً علت تعدد کاربران اینستاگرام به نسبت توئیتر – حتی با وجود کوتاهی متنها – هم همین باشد!ضمناً خود توئیتر هم فرمتهایی را خاص این پلتفرم به شما پیشنهاد میدهد نظیر رشتوها یا رشته توئیتها که فرمت مناسبی برای بحث مفصل تر و متوالیتر در مورد یک موضوع هستند.
۵. از متون اصیل استفاده کنید که به تنهایی هم معنا داشته باشد
محتواهایی که مستقیم از متون دینی گرفته میشوند به خاطر قداست و احترامی که نزد مخاطب دارند، معمولاً با اقبال بیشتری مواجه میشوند و ضمناً یادتان باشد که صفحه شما مذهبیست، پس از این نوع محتواها غافل نشوید. البته به کار بردن این محتواها نیز هوشمندی و درایت میطلبند و قرار نیست به صرف اینکه مقدس و آسمانی هستند آنها را همیشه و تحت هر شرایطی توییت کنید. به عنوان مثال در شرایطی که قتل یک دختر جوان توسط پدرش به خاطر اتهامات ناموسی در توییتر محل صحبت و بحث است، بهتر است که یک حدیث از مهربانی و ملاطفت با دختران منتشر کنید تا در زشتی خیانت! و در نظر داشته باشید که حتی آموزههای دینی به ما توصیه میکنند که هر حدیثی را در هر محفل و برای هرکسی نزنید که بسیاری از اوقات ممکن است موجب وهن شود.
صفحه با عنوان “قرآن کریم” در توئیتر به انتشار آیاتی از قرآن کریم و ترجمهشان در یک توئیت میپردازد.
۶. پست های شرطی داشته باشید:
تحقیقاتی نشان میدهند که ذهن آدمها نسبت به اقداماتی که توقع آن را دارند، پذیرش بیشتری دارند. یک روز از هفته یا ماه را انتخاب کنید و محتوایی خاص مذهبی برای آن انتخاب کنید. اینطوری هم کار شما در تولید محتوا راحتتر است هم مخاطب آمادگی بیشتری برای دریافت مطالب شما دارد. یادتان باشد که برای این دسته از محتواهایتان هم هشتگی – ترجیحاً خاص- انتخاب کنید.
مثلاً: #سهشنبه_های_مهدوی #حدیث_اول_ماه #شنبه_های_نیکوکاری و…
۷. مرتب مطلب بگذارید:
بسیاری از آژانسهای بازاریابی محتوا، توصیه میکنند که عدد بهینه برای پستگذاری ۳ عدد توییت در روز است. فارغ از اینکه اشتهای مخاطب این حجم را طلب میکند، هوش مصنوعی توئیتر هم شما را به عنوان صفحهای پرکار و مفید در پلتفرم خود میشناسد و نتیجتاً در پیشنهادهای مختلف به کاربران برای فالو کردن، صفحه شما را نیز معرفی میکند.
۸. مخاطب خود را انتخاب کنید، بشناسید و برای “او” برنامهریزی محتوایی کنید
واقعیت این است که مخاطب در این فضای همگانی و اشتراکی بسیار متنوع و البته متغیر است. تصور اینکه یک سازمان میتواند برای همه اقشار مخاطب اثرگذار و جذاب باشد تصور درستی نیست و صرفاً موجب هدررفت منابع و البته سرخوردگی در این فضا میشود. قبل از ورود به این فضا باید برای خودتان معلوم کرده باشید که برای چه مخاطبی میخواهید محتوا تولید کنید و او را جذب و نگهداری کنید؟ طلبههای محصل سازمان شما؟ افراد موسوم به قشر خاکستری؟ افراد ضد دین؟ نوجوانان؟ زنان خانهدار؟ هرکدام از این دستهها محتوا، ادبیات و حتی زمان انتشار خاص خود را میطلبند.
۹. زنده باشید و مثل یک آدم! حرف بزنید:
رویکرد بسیاری از سازمانهای مذهبی در فضای شبکههای اجتماعی، رویکردهای سنتی مثل کتاب و نشریات است و تصور میکنند که منتشر کردن بریدههایی از یک کتاب یا سخنرانی رهبر فکری آن سازمان برای جذب مخاطب کافی است ولی واقعیت این است که کاربران رفتارهای ماشینی را نمیپسندند و دوست دارند که یک برند حرف بزند، با آنها تعامل برقرار کند و…
یک مثال جالب در این زمینه برمیگردد به زمانی که واتساپ دچار اختلال شد. صفحه رسمی توئیتر، در توئیتی حال خوب خود را اعلام کرد و نزدیک به نود سازمان بزرگ، با اکانت توئیتر خود، در مورد امنیت برند خود با لحن طنز پاسخ دادند.
۱۰. مرجعیت داشته باشید
بسیاری از رهبران افکار جهان، حرفهای مهم خود را ابتدائا در توئیتر بیان میکنند. به عنوان مثال پاپ فرانسیس بسیاری از تصمیمات شخصی یا توصیههای خود را انحصاراً در صفحه توئیتر بیان میکند، امری که موجب میشود حجم زیادی از مسیحیان دنیا برای دریافت سخنان وی توئیتر بسازند و صفحه او را دنبال کنند. پس مقید باشید که بسیاری از اخبار رسمی، یافتهها و محتواهای سازمان خود را مستقیماً بر روی توئیتر قرار دهید. (علت تاکید بر مستقیم بودن اینکه، صفحه توئیتر بسیاری از سازمانها صرفاً بازنشر کننده لینکهای سایت یا تلگرام و اینستاگرام آنهاست که در این فرض طبیعی است که مخاطب رغبتی به دنبال کردن آنها نداشته باشد.)
و در آخر…با روشی درست، انتظار خود را درست کنید!
فضای شبکههای اجتماعی بعد از تقریباً ۱۵ سال از تولد آنها، هنوز آنقدر ناشناخته و متغیر هست که نتوان به راحتی برای یک امر خاص هم فرمولهای قطعی داد، چه رسد به فرمولی برای زمینههای مختلف فعالیت. یکی از مهمترین ابزارها برای موفقیت یک صفحه توئیتر مذهبی و بهینگی فعالیتهای تبلیغی دینی در این فضا، مطالعه سازمانهای دینی موفق در جهان است و دیگری اتکا به آمار و ارقام. واقعیت این است که کنشگریها در توئیتر حتی در سازمانهایی به نسبت مطرح به صورت کلی پایینتر است پس نباید در بدو شروع کار، انتظار لایک خوردن (یا همان فیو) بالا داشته باشید امّا شاخصهایی مثل رشد میزان درگیری مخاطب با محتواها، ریت شدن یا نشدن و رشد میزان فالوئر میتواند به شما نشان دهد که آیا اجمالاً فرمانی که در صفحه توئیتر خود پیشگرفتهاید فرمان درستیاست یا نیاز به تغییر راهبرد دارید.
البته باز تاکید میکنیم که همین شاخصها هم در زمینههای مختلف دینی هم با هم فرق میکنند و به عنوان مثال نمیتوان رشد فالوئرهای یک صفحه مثلاً در زمینه معرفی رجال شیعه را با یک صفحه توصیههای مذهبی به زوجهای جوان در کنار هم گذاشت؛ آنچه مهم است پایش مستمر دادهها و اعداد و ارقام و فهمی از اعداد متناسب در حوزه کاری دینی خود است، شاخصهایی که در عصر دیجیتال، نه صرفاً اطلاعاتی عمومی، که “حجیت”هایی مهم برای رفتار تبلیغی شما هستند.
دیدگاه