🏯 در دوران فرمانروایی تیموریان که هنر و ادبیات جانی تازه یافتند، علاقمندان معمولاً در یک زمینه خاص به شاگردی میپرداختند: یا شعر و ادب و حکمت و یا هنر.
🎨 در این میان جوان هنرمندی، سعی خود را به کار گرفت تا در سه زمینه از بزرگترین اساتید وقت، آنچه را که باید بیاموزد: علیشیر نوایی ادیب، کمالالدین بهزاد نقاش و میرزا محمد حیدر دوغلات دانشمند.
🔹قاسم علی کاپچی به خاطر استعدادش، خیلی زود مورد توجه علیشیر نوایی قرار گرفت و از مسئولین کتابخانه بزرگ شد. او در این حین به نگارگری صفحاتی از کتب به درخواست نویسنده یا اشخاص میپرداخت. از نگارههای او تقریباً پنج برگ باقیمانده که در آکسفورد، منچستر، تهران و سن پترزبورگ نگهداری میشوند.
🔸یکی از این پنج برگ، نگارهای است که او از “ملاقات تاجران خراسان با امام محمد باقر و پرسیدن سوالات علمی خود مر آن جناب را” کشیده است که امروزه در کتابخانه ملی روسیه در سن پترزبورگ نگهداری میشود. (ببینید: اشاره اصول کافی به این ماجرا )
🔹این اثر، نگارهای بر کتاب احسن الكبار فى مناقب الائمه الاطهار است که چهل سال قبلش توسط عالم شیعی محمد علوی ورامینی منتشر شده بود.
🔸اینکه کاپچی خود این اثر را کشیده بود یا سفارشی از بیرون داشته مشخص نیست. مذهب او نیز به صورت یقینی معلوم نیست. گفته شده او در پنجاه سالگی به حج رفت، پس از بازگشت از سفر این اثر را به سبک شیعیان ( صورت پوشیده شده ائمه با نور) خلق کرد و یک سال بعد هم درگذشت.
🔹هرچه هست این نگاره میراث او از بازنمای شخصیتی کلیدی در تاریخ اسلام است. بازنمایی که به قول آن تحلیلگر آثار مینیاتور:
“چنان در خلق حال و روی دقیق شدی که انگار، خود به آن مجلس سفر کرده بوده است.”
دیدگاهتان را بنویسید